Síle chaoch, Dónall na gealaí agus Tadhg Ó Rodaí
Ní hamháin go mbaineann nathanna le teangacha ar leith, ach is léiriú ar cheantair, ar chanúintí agus ar phobail áirithe iad chomh maith.
Katie Ní Loingsigh
Dé Luain, Samhain 10 2014
Síle: Dhein sé Síle chaoch de, he out‑argued him, made a fool of him, beat him blind. (Dineen 1927, lch. 1343).
Cérbh í Síle chaoch, cad ina thaobh a raibh sí caoch agus an maireann sí go fóill?
In ainneoin na gceisteanna úd, ní hí Síle amháin atá i mbéal an phobail – tá Tadhg an dá thaobh againn (a two‑faced person), Dónall na gealaí (the man in the moon) agus Dónall na gréine (happy-go-lucky person) mar aon le Tadhg Ó Rodaí (Mr. so-and-so), Tadhg an mhargaidh (the man in the street), bodhaire Uí Laoghaire (feigned deafness) chomh maith. Nathanna cainte a thugtar ar na frásaí seasta sin uile.
____________________________
