mercredi 17 décembre 2014

Ar chúla téarmaí – na focail is fearr (agus is measa sa Ghaeilge)

Ar chúla téarmaí – na focail is fearr (agus is measa sa Ghaeilge)
FRIOTAL: Beirt daltaí meánscoile a mhúin ceacht dár gcolúnaí faoi chúrsaí Gaeilge.

Antain Mac Lochlainn
Dé Céadaoin, Nollaig 17 2014

Daltaí as Pobalscoil Ghaoth Dobhair ar an scáileán mór agus ‘Gmail i nGaeilge’ á sholadh i mBaile Átha Cliath an tseachtain seo caite

Bualadh bos, agus strampáil cos, don mheitheal a chuir Gmail Gaeilge ar fáil dúinn agus é chomh seolta, so-úsáide is atá.

Agus tá moladh tuillte ag buaiteoirí an chomórtais a d’eagraigh Google i scoileanna dara leibhéal le teacht ar na focail ‘is fearr’ dá bhfuil sa Ghaeilge.

Fógraíodh na torthaí lá seolta an táirge nua i gceannáras Google agus b’aoibhinn liom mar a dhiúltaigh an dream óg don tseanaimsearthacht. ‘Sneachta’ a bhain comórtas den chineál céanna a reáchtáil RTÉ roinnt blianta ó shin. ‘Smugairle róin’ is ansa le hAire an Chúpla Focal.

An dá fhocal a thug an svae leo i gcomórtas Google? 


_____________________

jeudi 11 décembre 2014

‘Gaelmail’ – leagan Gaeilge de Gmail seolta


‘Gaelmail’ – leagan Gaeilge de Gmail seolta
Fáilte mhór curtha roimh sheoladh leagan Gaeilge de Gmail i mBaile Átha Cliath inniu

Maitiú Ó Coimín (Déardaoin, Nollaig 11 2014)

Sheol Hector Ó hEochagáin leagan Gaeilge den chóras ríomhphoist Gmail i gceannáras Google i mBaile Átha Cliath inniu.

I láthair ag an seoladh bhí na haistritheoirí a chuir Gaeilge ar chomhéadan na seirbhíse ríomhphoist le bliain anuas.

Cuireadh tús leis an togra nua anuraidh nuair a sheol an tOllamh Kevin Scannell ríomhphost chuig Google ag fiosrú na bhféidearthachtaí maidir le logánú Gaelach a dhéanamh ar Google.

Tá cáil bainte amach ag an Ollamh Scannell i measc na nGael cheana féin mar gheall ar na héachtaí aistrithe atá déanta aige i dtaca le táirgí eile ríomhaireachta ar nós Adaptxt (an méarchlár don chóras Android) agus an comhéadan Gaeilge don bhrabhsálaí Firefox.


_____________________

vendredi 5 décembre 2014

“Bhur gcéad fáilte chuig Leagan Cainte…”

Painéal Leagan Cainte (ó chlé):
Seosamh Ó Cuaig, Liam Mac Con Iomaire, Eibhlín Ní Mhurchú agus an tOllamh Dónall Ó Baoill.
Ina sheasamh: Seosamh Ó Braonáin, Léiritheoir an chláir.
“Bhur gcéad fáilte chuig Leagan Cainte…”
Tá closleabhar le foilsiú ar an gclár raidió Leagan Cainte chun cabhrú le daoine teacht isteach ar na gnéithe is tábhachtaí d’fhoghlaim na teanga.

Kevin Hickey
Dé hAoine, Nollaig 5 2014

Tá breis agus deich mbliana anois ann ó tháinig deireadh leis an gclár raidió iontach Leagan Cainte, a chraoltaí gach aon seachtain ar Raidió na Gaeltachta.

Plé ar chora cainte, focail, foghraíocht agus a bhfuil de dhifear idir na canúintí beo Gaeltachta a bhí sa chlár.

Phléití freisin na difríochtaí idir na canúintí agus an scríobh caighdeánach [...]

Tá cead faighte le tamall agam ó Raidió na Gaeltachta trascríobh a dhéanamh ar mhíreanna éisteachta ón gcéad séasúr den chlár i dtreo is gur féidir liom leabhar agus dlúthdhiosca a fhoilsiú amach anseo a bheadh ar aon dul le leithéidí Ó Bhéal an Bhab agus Seoda ár Sinsear.

Beidh míniú ar leaganacha canúnacha ann don té nach bhfuil aige ach an Caighdeán Oifigiúil agus ceachtanna foghraíochta i ngach ceann de na canúintí le haghaidh foghlaimeoirí ar gach leibhéal. (Molfar do léitheoirí canúint a roghnú).


_____________________

Iompaireachd na Radch

Iompaireachd na Radch
Air Cuan Dubh Drilseach (An Dùbhlachd 5, 2014)

Rinneadh gàirdeachas mòr ris a’ chiad nobhail le Ann Leckie, Ancillary Justice, nuair a thàinig i a-mach an clò an-uiridh. Bha Ancillary Justice gu h-iongantach soirbheachail. Choisinn an nobhail na trì duaisean a bu mhotha ann am ficsean-saidheans ann an 2014: Duais Hugo, Duais Nebula agus Duais Arthur C. Clarke, agus a bharrachd air càileachd an sgrìobhaidh innte, rinneadh mòran iomraidh air a’ choltas eadar Ancillary Justice agus an t-opra-fàinis aig Iain M. Banks. Dhùisg an coimeas ri Banks m’ aire gu sònraichte, agus nuair a thàinig an darna nobhail aig Leckie a-mach o chionn greis, Ancillary Sword, ghabh mi an cothrom an dà nobhail a leughadh, tè mu sheachd.

Leugh an t-alt slàn
_________________________

mercredi 3 décembre 2014

Tástáil curtha ar chúrsa Gaeilge Duolingo


Tástáil curtha ar chúrsa Gaeilge Duolingo
LÉIRMHEAS: Tá os cionn 143,000 ag foghlaim na Gaeilge ar Duo-lingo a bhfuil cúrsa Gaeilge saor in aisce curtha ar fáil anois mar aip acu. Ach an bhfuil aon mhaitheas ann?

Maitiú Ó Coimín
Dé Céadaoin, Nollaig 3 2014

Tá cúrsa foghlama Gaeilge anois ar fáil ar aip ag Duolingo, ceann de na hardáin foghlama teanga is aitheanta ar an ngréasán domhanda.

Go dtí seo, ní raibh teacht ar an gcúrsa Gaeilge ach ar shuíomh idirlín Duolingo amháin. Dar le Duolingo, tá 143,000 duine cláraithe leis an gcúrsa Gaeilge cheana féin. Tá an-rath go deo ar an gcúrsa Duolingo ó seoladh dhá bhliain ó shin é. 

D’ainmnigh Apple mar Aip na Bliana é agus is é sméar mullaigh an choráis Android é, dar le Google. Tá 39 dteanga ar fáil faoi láthair ar Duolingo agus 11 eile le teacht.

Scéal mór é cinnte go bhfuil an Ghaeilge anois ag Duolingo, ach an bhfuil aon mhaitheas ann? Rinne Tuairisc.ie tástáil air...

_____________________

Ag gearán nó ag clamhsán?

‘AN LEON, AN BANDRAOI AGUS AN PRIOS ÉADAIGH’,
an saothar is déanaí a d’aistrigh ár gcolúnaí. B’fhearr leis féin an leagan ‘cóipeanna bolscaireachta’ seachas ‘cóipeanna promóisin’.
Ag gearán nó ag clamhsán?
FRIOTAL: An rud atá neodrach sa Bhéarla, seans go bhfuil sé diúltach sa Ghaeilge, a deir ár gcolúnaí.

Antain Mac Lochlainn
Dé Céadaoin, Nollaig 3 2014

Foilsitheoirí ar mian leo a gcuid foilseachán a phoibliú, is gnách leo ‘promotional copies’ a bhronnadh ar iriseoirí, le súil go ndéanfar léirmheas orthu nó go scríobhfar alt ina dtaobh. Tharla go raibh duine i dteagmháil liom le gairid ag iarraidh a fháil amach cén Ghaeilge a bheadh ar a leithéid. ‘Cóipeanna bolscaireachta,’ arsa mise, as maoil mo chonláin. Níor thaitin an freagra le mo dhuine, nó mheas sé gurb é an chiall atá leis ná ‘propaganda copies’. Ba é an deireadh a bhí air gur ghlac sé le treoir www.focal.ie agus bhaist ‘cóipeanna promóisin’ orthu.

Anois, níl mise ar an dream a bhíonn ag doicheall roimh fhocail iasachta, ach déanaim amach nach bhfuair ‘bolscaireacht’ a cheart anseo. Nuair a chluintear ‘propaganda’ músclaítear cuimhní ar an Tiarna Haw-Haw, ar Goebbels agus ar ‘Pravda.’

An iad na cuimhní céanna a mhúsclaítear in aigne duine ar chluinstin ‘bolscaireacht’ dó? Is deacair a rá nó bíonn a dtuiscintí féin ag daoine ar fhocail.


_____________________

mardi 2 décembre 2014

Agallamh le Alan Titley (2013)


Publiée le 2013-06-15
Alan Titley as Corcaigh a bheidh ag caint le Máirtín Tom Sheáinín ar an gclár seo. Tá aithne ar Alan mar léachtóir i gColáiste Phádraig, BÁC, agus mar scríbhneoir leis an Irish Times.
________________________

Agallamh le Pádraic Breathnach (2013)


Publiée le 2013-02-09
Is é Pádraic Breathnach as Maigh Cuilinn a bheidh ag comhrá le Máirtin Tom Sheáinín inniu. Labhróidh Pádraic faoina chuid scríbhneoireachta, faoina shaol ina léachtóir ollscoile i Luimneach agus faoin taisteal a dhéanann sé chuig áiteanna an-iargúlta ar nós na hÍoslainne agus Oileáin Alban. 
____________________

Agallamh le Susan Folan (2010)


Mise en ligne le 2010-09-26
Susan Folan ag cur síos ar an gcúrsa MA san Ateangaireacht in Ollscoil na hÉireann, Gaillimh
__________________________

Agallamh le Tomás Mac Síomóin (2010)


Mise en ligne le 2010-09-26
Agallamh le Tomás Mac Síomóin, File, Fealsamh, Aistritheoir, Úrscéalaí...
____________________

Treasure Island – ór san aistriúchán

Treasure Island – ór san aistriúchán
LÉIRMHEAS: 
Luíonn an leagan Gaeilge de leabhar cáiliúil Robert Louis Stevenson go réidh leis an traidisiún dúchasach scéalaíochta. Níl an scéal casta agus coinníonn tú ort ag léamh.

Pol Ó Muirí
Dé Máirt, Nollaig 2 2014

Léigh mé an leabhar seo fadó, fadó i mBéarla mar Treasure Island. An léifinn arís é mura raibh an leagan Gaeilge seo, Oileán an Órchiste, ar fáil ó lámh an scríbhneora, Darach Ó Scolaí? Ní dóigh liom é. An bhfuil aithreachas orm gur léigh mé arís é? Níl, leoga. A mhalairt. Bhain mé sult as. Pléisiúr a bhí ann. Sin agat paradacsa an aistriúcháin ó Bhéarla go Gaeilge ag an léitheoir Gaeilge – an col sin le hábhar a thiontaítear ó Bhéarla – Béarla na banríona! – go Gaeilge.

_____________________