mardi 10 mai 2016

A' Mheanbhchuileag (5)

A' Mheanbhchuileag (5)
le Fearghas MacFhionnlaigh
English HERE

Agus Eubh a' ghràidh, nach eil fhios agad
gun d'eug a' ghealach le bàidh riut?

B' ann le Adhamh an cumhachd follaiseach;
b' ann leatsa cumhachd rùnach na bronn.
B' esan beinn àrd an lagha, bu tusa tobar domhainn gràs Dhè.
B' esan an Ròimh, bu tusa a' Ghrèig.
Esan Odusseas nan gleachdan, tusa Calupso nan geasan.
Esan for, tusa meatafor.
Esan cruth daingeann, tusa cruth-atharrachadh.

Bu tu am priosm beò:
bhean thu ris an t-solas agus chaidh e na bhogha-fhrois;
bhean thu ris an oiteig, is chaidh i na ceòl;
bhean thu ris an uisge, is chaidh e na fhìon;
bhean thu ris a' bhurras, is chaidh e na dhealan-dè;
bhean thu ris a' chloich, is chaidh i na daoimean;
bhean thu ris an fheur, is chaidh gach bileag na flùr.

Bu tu an Oracail Dheilfeach;
bu tu Scheherazade nan sgeul;
bu tu Taj Mahal nan tùr àrd-rinneach;
bu tu Airc Coicheangail an Tighearna,
is diamhaireachd Dhè an ceilt nad bhroinn,
ach rinneadh tu nad Chiste Pandòra,
spùinnte de gach nì ach dòchas.

Bu tu an Uile-fhlùr, blàth nam mìle pheatal.
Shùgh thu ort lùths leaghte na talmhainn;
bhuil do neachtar teine-lèirsinn an fhàidh.
Sheinn an Fhìrinn riut ann an dathan gun chrìch,
ach cha d'aithnich thu dreach na Brèige.
agus thàinig crìonadh air do chridhe.
Chaidh d'ìocshlaint fhìorghlan na druga-tàimh,
a' buileach fhaoin-aislingean an àite na fìorachd.
Cha cheileadh duilleach dùmhail seargadh do ghlòire,
agus far na thuit do fhlùr-bhileagan
dh'fhàs suas lòtas agus codalan;
agus uchdan do chloinn-nighinn air am bruthadh
uaithe seo gus feabhas a thoirt air cràdh nan daoine.

Bu tu geata Phàrrais, is b' e Adhamh an iuchair;
ach rinneadh tu nad thruaill don chlaidheamh lasrach.

Agus is ann a fiaclan-dràgoin ur treabhaidh a rugadh sinne,
mar shaighdearan Greugach a' leum às an ùir
le rinn-lainn mar dhroighnichean,
le sgiathan mar dhuilleagan,
le seòcanan pròiseil mar dhosan nam fòghnan;
ach tha sinn a' slaodadh slabhraidh.

Agus ged a bhuidhneas sinn rìoghachdan,
agus ged a stéidhicheas sinn ìmpireachdan,
mairidh sinn fhathast nar tràillean.
air ar cuibhreachadh riutsa
le còrd imleagach dà-fhillte -
hèiligs dùbailte de dhrisean.

Tha cumhachd is so-leòntachd
snìomhte le chèile nar bodhaigean.
Dealg agus dearc.
Tarrag agus feòil.
Nàsach agus Iùdhach ri sìor spàirn nar broinn.
Tha ARBEIT MACHT FREI sgrìobhte
os cionn feansa iarainn ar n'aisnean,
agus an àiteigin an sin anam lomnochd claoidhte
a' teicheadh o phogrom shìorraidh ar cridhe.

Streapaidh sinn thairis air a chèile
mar chiomaich ann an seòmar gas
a' strì a-nìos an dòchas èadhair,
a' togail phioramaidean de chuirp
am measg àthan-crè ar so-leòntachd.

Pioramaidean de fhoraminifera marbha
air sgàth neo-bhàsmhorachd Phàraoh.

lnnsidh mi seo dhut -
's ann à leacan-uaghach a thogar ìompaireachdan.

Pioramaidean mar fhiaclan-dràgoin.

Bhris Napòleon sròn a' Sfiongs.
Duine seòlta.
Cha ghabh ach aon Atlas a bhith ann.

Mheall iomadach fàidh fallsa sinn;
gheall iomadach Maois fuasgladh dhuinn;
ach chaidh ar treòrachadh tro fhàsach gun truas.

Chaill ar luchd-saoraidh an slighe;
gun chomas uisge a thoirt às a' chloich,
agus air a' cheann thall chluich sgairpean
am measg chliathan sgaoilte ar cnàmhan;
agus na geimhlean oirnn fhathast mar bheart-tharraing.

Bu mhiann leinn a bhith nar sàr-Thìotanaich,
a' dìreadh Olumpais le aon sùrdag sgairteil.
Bu mhiann leinn a bhith nar Fiantachan cosmach,
a' cur car a' mhuiltein air na planaidean
mar phàistean a' sèideadh bhuilgeanan-siabainn
is iad a' dèanamh lachan-gàire gun sgur.

Ach is ann beò air èiginn a chaidh ar fàgail,
nar suain air ar leth-uilinn,
agus so-leòntachd gar sàrachadh mar chuideam beinne;
agus na geimhlean oirnn mar fhamhairean Dhante fo bhinn.

Saoil am bi e an dàn dhuinn a-chaoidh
a bhith adhlaicte fo shlèibhtean ar laigse?
Saoil am bi an fhòid daonnan ro throm air ar son?
Saoil an dùisg Fionn flathail nar measg
a thilgeas dheth na beanntan mar phlaidean;
a thogas cuing Adhaimh is a threabhas clais ùr
mar chrith-thalmhainn os ar cionn
ri fuaim caithreamach buabhall ar n-aiseirigh?

Saoil an teàrn fìor Atlas bhon Fhlaitheas
a bhitheas còmhla na leòmhan is na uan;
a chrathas an Domhan na dhian-fhraoch,
a cheapas na iochd na uchd an gealbhonn?

Nì mi fianais a-nist air a' Mheisias
a ghiùlaineas cuideam ar cràidh,
gar spìonadh à duslach ar daorsa
gus ar n-àrdachadh chun nan speur;
esan na chrann-chuilinn is sinne nar duilleagan geura;
esan na Chrìosd is sinne nar crùn droighinn.

Agus nuair a thig e
thèid na nèamhan air chrith mar earball peucaig;
agus tuitidh na reultan mar choinfèti air a cheann
agus na planaidean mar ùbhlan òir aig a chois.

Agus nuair a thig e
theid am bogha-frois na stuadh-buaidhe fa chomhair,
is dannsaidh na fir-chlìs os a chionn.

Agus nuair a thig e
dùinidh Meidiùsa a sùilean
agus eubhaidh na creagan Hosanna.

Agus nuair a thig e
bidh an uachdaranachd air a ghualann.

Chunnaic mi an cruinne-cè mar phreas loisgeach;
agus cha robh dorchadas ann.

Chuala mi Guth
à meadhan nan lasraichean;
agus cha robh bàs ann.

Agus thug mi an aire le gàire
gu robh brògan air dol às an fhàsan;
oir bha a' Chruitheachd gu lèir na talamh naomh.

Agus b'aithne dhomh
gu robh Phàraoh marbh mu dheireadh thall.

Facal agus solas.
Bainne agus mil.
Saorsa agus fìrinn.

Chunnaic mi soitheach-crè mar ghloinne dhathte,
agus lòchran ri lachanaich na bhroinn;
b' e dàrna madainn mhic-an-duine.

Agus nuair a thig an Rìgh
thig e mar Fhacal Dhè.

Agus nuair a thig an Rìgh
thig aiseirigh.

Dh'ionnsaich mi rud -
tha mi bàsmhor;
ach is dòcha nach tig a-màireach às m'aonais.

Tha mi beag, agus is toigh leam rudan beaga:
an sìol adhlaicte a sgoltas an cabhsair;
a' bhoinneag uisge a chaitheas a' chlach;
a' ghainmhein mhìn a thiodhlacas am pioramaid;
a' chiad eun a chuireas fàilte air a' ghrèin;
an dùthaich bheag, an cànan beag;
facal na fìrinne nas truime na 'n Domhan.

Gu h-obann dh'èirich mi
agus chaidh mi don chidsin,
a' tilleadh le sgian gheur.
Dh'fhosgail mi an uinneag
agus gheàrr mi gu faicilleach
tron lìon mu thimcheall na meanbhchuileig
gus an robh i fuasgailte.
Dh'fhalbh i air iteig,
agus chaidh an damhan-allaidh air ais na tholl dorch.

So-leòntachd agus cumhachd;
dòigh na cruinne-cè.

So-leòntachd agus cumhachd;
agus tròcair.
___________
Earrann [1]  [2]  [3]  [4]