Is lá suntasach atá ann inniu don teanga, agus lánstádas á bhaint amach aici san Aontas Eorpach agus deireadh tagtha le maolú na Gaeilge.
Is aitheantas tábhachtach ar an leibhéal náisiúnta dár bhféiniúlacht ar leith mar phobal atá sa lánstádas sin, agus teanga ar leith againn a mbainimid úsáid as taobh leis na teangacha eile a mbainimid úsáid astu agus a bhfuil meas againn orthu.
Cuireann sé ár dteanga ar chomhchéim le teangacha bhunaitheoirí an Aontais, agus leis na Ballstáit a tháinig isteach san Aontas sna blianta ó shin. Is éacht suntasach atá ann agus beidh sásamh le baint ag daoine go leor as fios a bheith acu go mbeidh an Ghaeilge in úsáid gach lá san Aontas Eorpach.
Cé go mbeidh an Ghaeilge in úsáid go laethúil san AE, ní mór dúinn an deis a thapú agus freagracht a ghlacadh lena chinntiú go bhfuil tábhacht léi inár saol féin. I gcroílár ghnóthaí laethúla na hEorpa; i gcroílár an tsaoil sa bhaile.
Ach oiread le Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), ar chuir mé mo lámh leis go gairid roimh an Nollaig, impím ar dhaoine ar fud na hÉireann an deis seo a thapú a gcaidreamh féin leis an teanga a athnuachan, teanga ar cuid ríthábhachtach dár n-oidhreacht í.
Cinnte, ní mór dúinn teangacha ár gcairde san Eoraip a fhoghlaim agus a mhéad dá dteangacha agus is féidir a úsáid, ach tá suntas ollmhór ag baint le húsáid ár dteanga féin. Tá ár gcuid féin déanta den Bhéarla againn, agus táimid bródúil as an gceathrar buaiteoirí Nobel na Litríochta sa teanga sin, ach anois tá uirlis bhreise teangeolaíochta againn i gcomhair ár machnaimh agus ár malartuithe.
Glacaim go cáiréiseach leis an iliomad cúiseanna nach n-airíonn daoine i gcónaí aon cheangal láidir leis an teanga, lena n-áirítear an taithí éagsúil a bhí ag daoine sa chóras oideachais sna blianta atá caite. É sin ráite, molaim gurb é anois an t-am le hiarracht mhór amháin a dhéanamh ar son na teanga.
Nuair a bhí Teilifís na Gaeilge ar tí teacht ar an aer, dúirt mé ‘tabhair seans eile don Ghaeilge’.
Anois táim ag rá gur cheart dúinn an chúthaileacht, na leithscéalta agus an leisce a chaitheamh uainn agus an teanga úsáid go laethúil ar an leibhéal céanna le teangacha eile san Aontas Eorpach, déanaimis rún áit a thabhairt di inár saol laethúil sa bhaile – i lár an aonaigh, inár ngnáthchaint.
Is deis atá sa lá inniu, nuair atá an Ghaeilge ag dul i bpáirt leis an iliomad eile le lánstádas san Aontas Eorpach.
Ach, is fúinn féin é an deis nua seo a thapú agus a chinntiú gur mór againn an teanga.
Ní hamháin go bhfuil freagracht orainn sa bhliain atá romhainn, ach tá deis iontach againn a chinntiú go mbeidh ár dteanga dhúchais ar fáil ag na glúnta le teacht agus meas acu uirthi.
Is cuid dínn féin í an Ghaeilge. Tapaímis an deis í a chuimsiú inár saol go léir. Tá an óige ag taispeáint nach ualach diúltach ná rud eisiach í. Is féidir le gach glúin a bheith páirteach inár bhféiniúlachtaí iomadúla roinnte Éireannacha, Eorpacha agus domhanda.
Tógaimis ar a bhfuil againn agus bíodh an bhliain 2022 mar an bhliain a ndéantar iarracht mhór ar son na teanga agus a dtugtar an t-ómós is cóir do gach teanga ar domhan.
